Sosyal Medya

Güncel

Yusuf Ziya Cömert: Din kafayı ‘hack’ler mi?

Kimi neden-sonuç ilişkilerinin içinde cevap bulmaya uğraşır. Kimi tesadüflerin oluşturduğu bir ‘evren’le durumu izah eder. Bütün felsefe külliyatı bu sorunun peşindedir aslında. Dinler de bu soruya cevap verir. İnsanlar, öyle görünüyor ki, en çok dinlerin verdiği cevaptan tatmin oluyorlar. İnsanın, ‘Kimim ben? Ne işim var bu alemde?’ sorusuna cevap arama çabası saygıdeğerdir. Cevabını bulduğu –veya bulduğunu düşündüğü- kaynağa bağlanması da tabiidir. Kendi payıma, bu çabaya ‘hack’lenme tabir etmem.



Şu anda elimde bir kitap var. Aslında çoğu zaman oluyor, istisnai bir durum değil.
 
Fakat bu kitap biraz deÄŸiÅŸik. Geçen sene Londra’da kitapçının içinde dolaşırken adını beÄŸenmiÅŸ almıştım.     Kitabın içini okumasan da, adı, bir kitap olmayı hak ediyor.
 
Nitekim ben de kitabı henüz okumadım ama adından istifade ediyorum.
 
Kitabın adı: What if we’re wrong? (Chuck Klosterman, Amberley.)
 
Ya yanılıyorsak?
 
Ya yanlış yaptıysak?
 
Ya biz yanlışsak?
 
Üç aşağı beş yukarı böyle Türkçesi.
 
GeniÅŸletebiliriz.
 
Ya yanlış düşünüyorsak? Ya haksızsak? Haksızlık ettiysek?
 
Pek adetten deÄŸil kendini sorgulamak.
 
İnsan, pergelin çivili ucunu kendi benliğinin mevcut olduğu noktaya koyuyor.
 
DoÄŸru olan burası, iÅŸte ÅŸu çiviyi çaktığım, ‘ben’in durduÄŸu yer.
 
Bir aksaklık olursa, her yerde ararım o aksaklığı. Fakat burada, benliğimin çakılı olduğu kutsal yerde aramam.
 
Böyle düşünen, varlığa böyle bakan birine yontulmamış insan demek caiz olur mu?
 
Ya da terbiyesiz?
 
Olur.
 
Kim yontacak böyle birini?
 
Hiç kimse.
 
Belki hayat yontar, belki bir musibet. Belki mucizevi bir ‘numune-i imtisal’e bakarak, kendisi.
 
Görüyorsunuz, ne kadar yararlı bir adı var kitabın. Bizi güzel güzel dolaştırıyor.
 
Halbuki, ‘kafamızı heckletmek’le ilgili yazacağım. Bir önceki yazıma devam edeceÄŸim.
 
Bir okuyucumuz, M. A., “Dindarlık denen olgu kafayı ‘hack’lemiÅŸ olmak deÄŸil midir?” diye sormuÅŸ.
 
“Türkiye’de doÄŸan kiÅŸinin kafası Ä°slam ile ‘hack’lenir. Almanya’da doÄŸanın da Hristiyanlık ile... Kafaları daha çocukken ‘hack’lenenler akıllarını nasıl kullanabilirler?”
 
Din kafayı ‘hack’ler mi?
 
Olur, niye olmasın?
 
Din veya dine ait olduğu farz edilen bir takım şeyler insanın kafasında eğilip bükülmelere sebep olabilir. Bunu bir tespit olarak kenara koyalım.
 
Daha hayati bir meseleye gelelim.
 
Dünyanın en önemli sorusu hayatın anlamıyla, varoluşun hikmetiyle ilgili sorudur.
 
Pergeli ‘ben’in oraya çaktık ya. Tam orada sorulacak bir soru.
 
Kimim ben? Ne iÅŸim var bu alemde? Nereden geldim? Nereye gidiyorum?
 
Hayatını bu soruyu sormadan geçiren var mıdır? Bilmiyoruz. Ama bu soru yokmuş gibi hayat sürenler olduğu varsayılabilir.
 
Herhalde en büyük gaflet bu soruyu sormamaktır. ‘Kariha yarımküresi’nin içinde bir vakum taşımak gibi. Korkunç.
 
Bu soruyu soranlar ya da bir şekilde bu soruya muhatap olanlar iyi kötü bir cevap bulurlar.
 
Bazıları bu soruyu sıkıcı bulur. DoÄŸrudur, sıkıcıdır. ‘Ä°ki günlük dünyada bu sorunun peÅŸine düşüp niye dertsiz başıma dert alayım?’ diyebilir insan.
 
Kimi neden-sonuç ilişkilerinin içinde cevap bulmaya uğraşır.
 
Kimi tesadüflerin oluÅŸturduÄŸu bir ‘evren’le durumu izah eder.
 
Bütün felsefe külliyatı bu sorunun peşindedir aslında.
 
Dinler de bu soruya cevap verir.
 
İnsanlar, öyle görünüyor ki, en çok dinlerin verdiği cevaptan tatmin oluyorlar.
 
Ä°nsanın, ‘Kimim ben? Ne iÅŸim var bu alemde?’ sorusuna cevap arama çabası saygıdeÄŸerdir.
 
Cevabını bulduÄŸu –veya bulduÄŸunu düşündüğü- kaynaÄŸa baÄŸlanması da tabiidir.
 
Kendi payıma, bu çabaya ‘hack’lenme tabir etmem.
 
EÄŸer bu ‘hack’lenme ise, ‘hack’lenme diye adlandıramayacağımız herhangi bir insani durum yoktur.
 
Kendi durumumuz dahil.
 
Benim bulduğum cevabı herkes beğenmek zorunda değil.
 
Başkasının bulduğu cevabı eleştirebiliriz, zaten eleştirdiğimiz için şu anda bulduğumuz cevabı bulduk.
 
Ama küçümseyemeyiz. Tahfif edemeyiz.
 
Dini anasından babasından tevarüs edenlere gelince.
 
Doğru olan, herkesin, aklı başına geldiğinde, bu soruları yeniden sormasıdır.
 
DoÄŸru cevabı gerçekten bulup bulmadığını sorgulaması, eski tabirle, durumunu, ‘taklit’ten ‘tahkik’e doÄŸru tekamül ettirmesidir.
 
Bu, aynı zamanda ‘ben’i, ‘ego’nun durduÄŸu yeri sorgulamaktır.
 
‘BaÅŸkasını sorgulamak varken niye kendimi sorgulayayım’ diyebilirsiniz.
 
Dünya böyle diyen insanlarla dolu.
 
(Bu yazının hiçbir yerinde M. A.’ya yönelik bir ima, bir gönderme yok. Böyle bir ÅŸeyi ahlaki bulmam. Göndermeler, önce bana sonra herkese.

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.